Serial "Dom". Pamiętacie Andrzeja Talara zakochanego w pięknej Basi? [FOTO]

Każdy odcinek pierwszej serii serialu "Dom" przypominał film fabularny, bo trwał półtorej godziny. Kręcono każdy z nich długo, prawie miesiąc – dziś to jest prawie nie do pomyślenia. Ekipa musiała mierzyć się z wszechobecnymi w tamtym czasie niedoborami, brakowała bowiem praktycznie wszystkiego, także taśmy filmowej.

Pomysł na "Dom" przyszedł z góry

Za kamerą stanął Jan Łomnicki. Pomysł na serial powstał na tzw. górze, czyli w kręgach ówczesnej władzy. Scenariusz zamówiono u scenarzystów Jerzego Janickiego i Andrzeja Mularczyka. Serial miał obrazować sukcesy władzy socjalistycznej w Polsce od zarania PRL. Twórcy zrobili po swojemu, cenzura to puściła i powstał serialowy majstersztyk, momentami gorzki, czasem zabawny, czasem romantyczny, a czasem tragiczny. Była to opowieść o losach ludzi, których życiorysy potargała wojna i zmiana ustrojowa w Polsce.

Jan Łomnicki - doskonały i doświadczony dokumentalista - większość zdjęć wykonał w warszawskiej kamienicy, która odegrała rolę tytułowego domu w Śródmieściu, przy ul. Złotej 25.

Andrzej Talar, bohater z tamtych czasów

Andrzej Talar, bohater "Dom" to w części Andrzej Mularczyk i Jerzy Janicki. "Myśmy też mieli problemy z wyborem drogi życiowej. Rzucić Armię Krajową, zgłosić się do wojska. Potem czy zapisać się do ZWM, do partii. Bohater się szamoce, za co płaci swoją cenę. Potem ten dylemat wyboru przechodzi na synów Talara. Ma z nimi ostre konflikty. Chciałbym przekazać swoje doświadczenia, a każde pokolenie ma własne" – mówił w jednym wywiadów Andrzej Mularczyk.

Serial opowiadał o losach Polaków, którzy po wyzwoleniu stolicy wracają do swojego domu, kamienicy przy ul. Złotej 25 w Warszawie. Widzowie od razu pokochali tę opowieść, tak była prawdziwa. Warszawa pustoszała, gdy w telewizji e był „Dom”. Wszyscy siedzieli przed telewizorami.

25 odcinków i plejada gwiazd

Pierwotnie serial „Dom” miał obejmować 12 odcinków, ale ostatecznie powstało 25 odcinków emitowanych w czterech seriach (w latach 1980-1981, 1988, 1996-1997, 2000). Jest to tym samym najdłuższy polski serial pod względem rozciągłości lat emisji premierowych odcinków.

Przez serial przewinęła się prawdziwa plejada gwiazd. Zagrali oni wspaniałe, charakterystyczne role, które zapadły w pamięć widzów na długo. Rolę Ryszarda Popiołka zagrał niezrównany Wacław Kowalski, w bawidamka Mundka wcielił się Jan Englert, a jego energiczną partnerkę Halinę zagrała cytowana Bożena Dykiel. W serialu wystąpili też m.in. Krzysztof Kołbasiuk, Krzysztof Pieczyński, Jolanta Żółkowska oraz Ewa Pacuła.

Wielka popularność Tomasza Borkowego, czyli Andrzeja Talara

Część aktorów była znana już wcześniej, inni zyskali ogromną popularność dzięki granym rolom. Tak było w przypadku grającego Andrzeja Talara, Tomasza Borkowego. "Rozpoznawalność moja była ogromna, szczególnie w latach 90. Pamiętam, jak kiedyś wracałem taksówką i kierowca patrzy i mówi: Pan jest podobny do tego Talara, a ja mu odpowiedziałem, że wielu ludzi mi to mówi" – opowiadał aktor.

Tomasz Borkowy wyemigrował z Polski. Mieszka w szkockim Edynburgu. Występuje tam pod pseudonimem Tomasz Bork. Na swoim koncie ma role w ponad dwudziestu brytyjskich i amerykańskich produkcjach. Od 1990 roku związany jest z Edinburgh Festival Fringe, największym i najstarszym festiwalem teatralnym na świecie. W stolicy Szkocji wraz ze swoją drugą żoną prowadzi szkołę aktorską.

Kultowe cytaty z serialu "Dom"

Do języka potocznego weszły cytaty z serialu, m.in. "Jacuś, aleś wyrósł", "Wiśta wio, łatwo powiedzieć", "Ustrój panie, to rzecz przejściowa, ale brama to rzecz stała".

Serialowy Ryszard Popiołek do dziś kojarzy się ze słynnym "Koniec świata!", a Mundek Wrotek z "„Riki tiki tak".

Świetne dialogi napisali scenarzyści dla Henia Lermaszewskiego (Zbigniew Buczkowski). Mówił m.in.: "Mój tato mówi, że u nas tylko władza ma czyste sumienie, bo nieużywane".

Co wydarzyło się w pierwszym odcinku serialu "Dom"

Jest wiosna 1945 roku. Jeszcze trwa wojna, ale już ze wszystkich stron kraju warszawiacy wyruszają w drogę powrotną do swoich domów. Wśród nich osiemnastoletni chłopak ze wsi, Andrzej Talar (Tomasz Borkowy), do niedawna partyzant, później ochotnik w Wojsku Polskim. W drodze do Warszawy Andrzej poznaje Basię Lawinównę (Jolanta Żółkowska), która jako pierwsza z całej rodziny podąża do zrujnowanej stolicy, do dawnego mieszkania w domu przy ulicy Złotej.

Wraz z nią przybywają tu i inni lokatorzy. Prawie za wszystkimi ciągną się cienie wojny. Oto doktor Kazanowicz (Tadeusz Janczar), który wrócił z obozu z urazem psychicznym. Wraca też dentysta Leopold Lawina (Stanisław Zaczyk), ojciec Basi, który utracił rękę i nie może powrócić do dawnego zawodu. Jest też Ryszard Popiołek, jeszcze przedwojenny dozorca kamienicy, który podejmuje swoje obowiązki.

Andrzej zakochuje się w Basi, ale ona czekana powrót Łukasza, młodego powstańca poety, po którym wszelki ślad zaginął. W następnych odcinkach mody Talar zrobi wszystko, żeby zdobyć Basię. Posunie się do tragicznego w skutkach podstępu.